Choć Wenecja przeważnie kojarzy się z kanałami i romantyczną atmosferą, to równie ważnym elementem tamtejszej kultury jest karnawał.
Barwne maski, bogato zdobione stroje, przedstawienia teatralne i tłumy ludzi wypełniające place. Tak w skrócie można opisać słynny karnawał w Wenecji (Carnivale di Venezia). Huczność i ranga tego wydarzenia przyciągają co roku turystów z całych Włoch, a nawet innych krajów.
Skąd zatem pomysł na organizację samego karnawału? I dlaczego akurat w Wenecji?
Krótka historia karnawału w Wenecji
Każde wydarzenie tego typu jest jakoś zakorzenione w historii kraju. Nie inaczej jest w przypadku karnawału weneckiego. Jego początki sięgają aż XIII wieku, gdy pojawiły się pierwsze wzmianki o noszeniu masek. Popularność zdobył jednak dopiero pod koniec XVII wieku. Wówczas cały świat zainteresował się karnawałem, a miasto zyskało rozgłos.
Wszystkie tradycje często trafiają jednak na przeszkody, wspinając się na wyżyny popularności. Wraz z upadkiem Republiki Weneckiej, karnawał został zniesiony przez Austriaków. W obawie przed zbyt swobodną atmosferą, która mogłaby zjednoczyć mieszkańców przeciwko austriackim najeźdźcom. Kolorowe maski zostały zakazane, a obchody wstrzymane. I być może nigdy nie poznalibyśmy tego elementu kultury, gdyby nie młodzi Wenecjanie, zafascynowani teatrem.
Mniej więcej od XIX wieku pojawiały się próby przywrócenia karnawału. Jednak były one bezskuteczne. Na szczęście tylko do roku 1979, w którym to oficjalnie rząd włoski zdecydował się na wskrzeszenie tego kolorowego święta w Wenecji, po prawie 200 latach nieobecności.
Kiedy odbywa się karnawał?
Jeśli interesujecie się wydarzeniami tego typu, to na pewno chcielibyście wiedzieć, kiedy można zaplanować wycieczkę do Wenecji, by trafić właśnie w trakcie karnawału.
Data organizacji różni się w zależności od obecnego roku, ale można być pewnym, że karnawał zawsze rozpocznie się na 10 dni przed Środą Popielcową, stanowiąc ostatnią zabawę przed okresem Wielkiego Postu. Właśnie tej konkretnej dacie zawdzięczamy włoską nazwę karnawału – carnevale. Pochodzi ona od łacińskich słów: mięso (carnem) i usuwać (levāre). Oznacza czasowe rozstanie się z daniami mięsnymi i innymi przyjemnościami przed długim okresem postu.
Karnawałowe maski i stroje
Najbardziej charakterystycznym elementem weneckiego karnawału są wspomniane maski. Przygotowuje się je z gipsu, gazy, a czasem nawet z porcelany. Odwiedzając miasto o każdej porze roku, spotkać je można w małych sklepach z rękodziełem. Imponują precyzją wykonania i licznymi detalami, takimi jak: pióra, koronki, brokat, czy korale. Najważniejsze jednak, by nie przysłaniały one ust. Bowiem obchody tego święta często wiążą się z jedzeniem i piciem, co może być utrudnione przy ciągłym noszeniu maski.
Warto symbol taki spersonalizować przed założeniem, gdyż co roku karnawał odznacza się innym hasłem przewodnim, do którego należy nawiązać strojem. Tradycja noszenia masek również była ważna w XIII wieku. Pozwalała ona nie tylko na zachowanie tajemniczej atmosfery przedsięwzięcia, ale i anonimowości. Dzięki temu społeczeństwo mogło być sobie równe, chociaż na czas trwania karnawału.
Co warto założyć?
Choć obecnie mamy całkiem inne poczucie stylu niż w dawnej Wenecji, to pewne ubiory są karnawałowym krzykiem mody po dziś dzień. Szczególnie z zamiarem wybrania się na weneckie święto warto wiedzieć, że wśród panów obowiązuje etykieta stroju, do której należy się zastosować. Wypada włożyć na siebie ciemną pelerynę, trójgraniasty kapelusz i zrezygnować z wymyślnych masek na rzecz białych, o standardowym kształcie. Przeglądając zdjęcia z karnawału, z pewnością zwrócicie uwagę na uderzające wręcz podobieństwo męskiej części świętujących.
Wracając do masek, to wiele ze współczesnych sklepów proponuje odnowione modele najpopularniejszego kształtu sprzed lat. Mianowicie inspirowane strojami medyków z epoki średniowiecznej, wyróżniające się długim, zakrzywionym dziobem. Dawniej wierzono, że ukryte w masce zioła pomogą uchronić lekarza przed zarażeniem się chorobą od badanych pacjentów. Obecnie taki koncept wydawać się może kuriozalny, ale stroje wystylizowane w ten sposób naprawdę robią świetne wrażenie.
Atrakcje karnawału
Ważną częścią włoskiego karnawału są rozstawiane na czas obrzędu stoiska z cicchetti. Są to tradycyjne weneckie przekąski z uwzględnieniem lokalnych makaronów, czy wina. Włochy słyną z pysznego jedzenia, a zatem warto odwiedzić to miejsce i spróbować oferty takich stoisk.
Nie samymi maskami i potrawami Wenecja żyje, a więc odwiedzenie miasta podczas karnawału gwarantuje skorzystanie z wielu innych atrakcji. Głównym miejscem wydarzeń jest znany na całym świecie Plac świętego Marka. To właśnie tam, tylko podczas obchodów karnawałowych, można wziąć udział w różnych konkursach i obejrzeć zapierające dech w piersiach pokazy artystyczne.
Dodatkowo na Wielkiej Scenie (znanej jako największa sala balowa Europy) przez kilka dni jest możliwość przyjrzenia się i zainspirowania bogatymi strojami innych uczestników karnawału. Nic nie stoi na przeszkodzie, by wykonać kilka zdjęć i za rok dołączyć do zabawy.
Lot Anioła
Ta enigmatycznie brzmiąca tradycja co roku przyciąga do Wenecji miłośników adrenaliny. Tak zwany Lot Anioła (Volo dell’Angelo) to zjazd z wieży dzwonnicy po linie. Całość przypomina nieco występ cyrkowców i ma przede wszystkim hucznie rozpocząć karnawał.
Równie ważnym elementem jest pokaz fajerwerków. Obecnie taka aktywność zyskuje więcej przeciwników, niż zwolenników. Jednak nie można odmówić jej zjawiskowości, a przecież o to głównie chodzi w tej tradycji. Do rozświetlania miasta przyłączają się również gondolierzy, którzy na czas obchodów używają pochodni.
Wszystko dobre, co hucznie się kończy
Koniec zabawy karnawałowej zwiastuje równie głośne wydarzenie, co wspomniany pokaz sztucznych ogni. Równo o północy wszystkie dzwony zaczynają bić, a gdy skończą, całe włoskie miasto wraca do swej codzienności.
Zdjęcia i obrazy
A zatem nic nie stoi już na przeszkodzie przejrzeć ofertę weneckich hoteli i stosunkowo niedrogich lotów, wiecie już wszystkie najważniejsze informacje o karnawale i możecie śmiało zaplanować podróż. Naprawdę warto, nie tylko z powodu rangi tego wydarzenia, ale i smutnej informacji o nietrwałości Wenecji. Do 2100 roku może ona zostać zatopiona, a wtedy pozostaną już tylko zdjęcia i wspomnienia karnawału.
Czy warto się wybrać? Powiedzcie. Rozważam na poważnie wyjazd na karnawał do Włoch.